5g Information in Marathi: मानवाने मोबाईल नेटवर्क च्या क्षेत्रात खूप प्रगती केली आहे. मोबाईल तंत्रज्ञानाची प्रथम पिढी म्हणजेच 1G (First Generation) ची सुरुवात 1980 पासून झाली त्यानंतर 2G (Second Generation) 1990 पासून, 3G (Third Generation) 2000 पासून, 4G (Forth Generation) ची सुरुवात 2010 पासून झाली. आता 2021 वर्षांपासून 5G (Fifth Generation) ची सुरुवात झालेली आहे.
भारतात काही ठिकाणी 5G वापरायला सुरुवात झालेली आहे. खूप दिवसापासून 5G Mobile बाजारात उपलब्ध झालेले आहेत. भारतात 5-जी Network अजून चाचणी च्या स्तरावर आहे काही मोठमोठ्या शहरांमध्ये 5G सुरु करण्यात आलेले आहे आणि लवकरच पूर्णपणे सुरू करण्यात येणार आहे. भारतातील Airtel, Jio आणि Vi या टेलिकॉम कंपन्या 5-जी च्या चाचण्या घेत आहेत.
5G Technology: काय आहे 5G? वैशिष्ट्ये, फायदे आणि तोटे, संपूर्ण माहिती
जग हळू हळू Smarter आणि Advanced Technology कडे पाऊल उचलत आहे. 5G हा याचाच एक हिस्सा मानला जात आहे. भारतात 5G तंत्रज्ञान आलेले आहे, 5G Network in India त्यामुळे तुम्हाला 5G ची माहिती असणे आवश्यक आहे. आजच्या लेखामध्ये मी आपल्याला 5G Network तंत्रज्ञानाची संपूर्ण माहिती प्रदान करत आहे. तरी संपूर्ण माहिती समजून घेण्यासाठी हा लेख शेवटच्या अक्षरपर्यंत वाचावा.
5G तंत्रज्ञान म्हणजे काय? (What is 5G Technology)
मोबाईल नेटवर्क ची पाचवी पिढी म्हणजेच 5G-Fifth Generation of Mobile Internet Technology. जसे 1G, 2G, 3G आणि 4G आहे त्याचप्रमाणे 5G Network Technology आहे. 5G चा निर्माण या जगातल्या प्रत्येकाला Virtually Connect करण्याच्या उद्देशाने करण्यात आलेला आहे. सर्व इलेक्ट्रॉनिक मशीन, वस्तू यांना एकमेकांशी इंटरनेट च्या सहाय्याने जोडण्यास 5G उपयोगाचे ठरणार आहे. Internet Of Things च्या क्षेत्रात 5G चे विशेष महत्त्व आहे असे मानण्यात येत आहे.
5G Mobile Network वापरकर्त्यांना अनेक Gbps (Gigabyte Per Second) इंटरनेट स्पीड प्रदान करण्याची क्षमता ठेवत आहे. Gb Per second म्हणजे एक सेकंदात 1Gb पेक्षा जास्त आकाराचा डेटा Transfer करण्याची क्षमता. ही Technology विशेषतः High Internet Speed साठी Design करण्यात आलेली आहे. 4G शी तुलना केली तर 5G ची स्पीड 100 पटीने जास्त आहे. 5G ची विश्वसनीयता (Reliability) सुद्धा अधिक आहे. 5G चा विलंब वेळ (Latency) मिली सेकंद इतका आहे.
5G Mobile Network हे मध्ये कमी जागेत जास्त मोबाईल ला कनेक्ट करू शकते. एका चौरस किलोमीटर मध्ये 1000 मोबाईल ला इंटरनेट सेवा पुरवण्याची टाकत 5G मध्ये आहे. हे तंत्रज्ञान आल्याने इंटरनेट च्या साहाय्याने करायची कामे वेगाने पूर्ण होण्यास मदत होईल. नेटवर्क च्या अनुपलब्धतेमुळे अधुरे असलेले आधुनिक तंत्रज्ञानाचे मार्ग खुले झालेले आहेत. 5G आल्यामुळे नवीन- नवीन इलेक्ट्रॉनिक वस्तू, मशीन चा शोध लागेल. मोबाईल नेटवर्क ची एक नवीन आधुनिक पिढी सुरू झाली आहे.
5G तंत्रज्ञान कसे कार्य करते? (Working of 5G Technology)
मोबाईल इंटरनेट ची पाचवी पिढी म्हणजे 5G. 5G इतर मोबाईल इंटरनेट पिढ्यांपेक्षा जास्त स्पीड, परफॉर्मन्स, Availability, आणि Connectivity प्रदान करते. पूर्वीचे 1G, 2G, 3G, 4G यांना सर्व वैशिट्यात मागे टाकून आता 5G ची सुरवात होते आहे. 5G नेटवर्क आपल्या अवती-भोवती वापरण्यात येणाऱ्या वस्तूंमध्ये लवकरच पाहण्यास मिळणार आहे. 5G नेटवर्क कश्या प्रकारे कार्य करते हे आपण आता पाहून घेऊयात.
5G मध्ये Signal Transmit करण्यासाठी एक नवीन तंत्रज्ञान वापरले गेले आहे. कोणतेही Wireless Device एकमेकांशी कनेक्ट करण्यासाठी एका विशिष्ट रेंज ची Frequency वापरते. 5G तंत्रज्ञान Sub 6 बँड रेंज मधील Frequency वापरते, Sub 6 बँड ची Range 600 MHz ते 6 GHz पर्यंत असते. या Frequency Range मधील काही 4G LTE मध्ये पण वापरण्यात आलेली आहे. 5G Devices यापेक्षा खूप जास्त म्हणजे 24 GHz ते जास्तीत जास्त 86 GHz एवढी Frequency वापरतात. जशी Frequency जास्त असते, त्यानुसार नेटवर्क ची स्पीड जास्त असते.
5G मध्ये खूप High Frequency वापरली जाते, पण Frequency च्या सिद्धांत नुसार जास्त Frequency मिळवण्यासाठी Cell Phone Towers मधील अंतर कमी करावे लागले. 5G नेटवर्कसाठी नवीन Cell Phone Towers बनवण्यात आले आहेत, त्यांना Small Cells असे म्हणतात. हे आधीच्या टॉवर पेक्षा कमी उंचीचे आहेत व एकमेकांमधील अंतर कमी ठेवावे लागते, यामुळे High Frequency मिळवणे शक्य होते.
5G मध्ये अजून एक नवीन तंत्रज्ञान जोडण्यात आले आहे त्याला Beam Forming असे म्हणतात. Beam Forming मध्ये Small Cells च्या कव्हरेज Area मध्ये Continue Frequency सोडली जाते. जेव्हा कोणतेही डिव्हाइस इंटरनेट सोबत कनेक्ट करण्याचा प्रयत्न करते, त्यावेळी हे कनेक्ट होण्यासाठी कमी वेळ घेईल. यामुळे 5G मध्ये Latency कमी आहे.
आपल्या मनात एक अडचण असेल की 5G वापरण्यासाठी नवीन फोन लागेल का? तर याचे उत्तर आहे, होय! आतापर्यंत बाजारात जे स्मार्टफोन होते ते 4G LTE नेटवर्क ला योग्य असतात. 5G इंटरनेटसाठी नवीन 5G स्मार्टफोन आता बाजारात उपलब्ध आहेत. भारतात 5G ची सुरवात झालेली आहे त्यामुळे 5G स्मार्टफोन चे मार्केट खूप वाढले आहे. आपल्याकडे जर 5G स्मार्टफोन नसेल, तर 5G इंटरनेट सेवेचा आनंद घेण्यासाठी नवीन 5G स्मार्टफोन विकत घ्यावाच लागेल.
5G तंत्रज्ञानाची वैशिष्ट्ये (Features of 5G Technology)
5G नेटवर्क तंत्रज्ञान हे 4G पेक्षा खूपच वेगवान आणि कार्यक्षम आहे. यामध्ये अनेक नवीन वैशिष्ट्ये आहेत, ज्यामुळे 5G ला भविष्यातील नेटवर्क मानले जाते.
- High Speed: 5G नेटवर्कचा डेटा हस्तांतरण वेग 4G पेक्षा 10 ते 100 पट जास्त आहे. यामुळे, 5G नेटवर्कवर 4K Video Streaming, Virtual Reality, आणि Cloud Gaming सारख्या गतिमान Apps चा आनंद घेता येतो.
- Low Latency: लेटेंसी म्हणजे डेटा हस्तांतरणात लागणारा वेळ. 5G नेटवर्कची Latency 4G पेक्षा खूपच कमी आहे, ज्यामुळे रीयल-टाइम Apps साठी अधिक चांगले नेटवर्क उपलब्ध होते. उदाहरणार्थ, 5G नेटवर्कवर व्हिडिओ कॉन्फरन्सिंगमध्ये थोडाही विलंब जाणवणार नाही.
- Connectivity: 5G नेटवर्कची Connectivity 4G पेक्षा खूपच जास्त आहे. यामुळे, अनेक उपकरणांना एकाच वेळी जोडता येते आणि उच्च डेटा ट्रान्सफर दर मिळतो.
- Secure: 5G नेटवर्कमध्ये मजबूत सुरक्षा वैशिष्ट्ये आहेत, ज्यामुळे डेटा चोरी किंवा हॅकिंगपासून संरक्षण होते.
- Reliable: 5G नेटवर्क अत्यंत विश्वसनीय आहे आणि कमीतकमी डाउनटाइमसह उच्च उपलब्धता प्रदान करते.
- Environmentally friendly: 5G नेटवर्क 4G पेक्षा कमी ऊर्जा वापरते, ज्यामुळे पर्यावरण संरक्षणात योगदान देते.
- Developing: 5G नेटवर्क अजूनही विकासाधीन आहे आणि नवीन वैशिष्ट्ये आणि क्षमतांनी सतत सुधारत आहे.
5G नेटवर्क हे भविष्यातील नेटवर्क मानले जाते आणि ते Smart Cities, Virtual Reality, Cloud Gaming, आणि Hyper-Automation सारख्या नवीन तंत्रज्ञानांना चालना देईल. 5G नेटवर्क तंत्रज्ञानाने अनेक उद्योगांना क्रांतिकारी बदल घडवून आणले आहे आणि भविष्यातही ते या क्षेत्रात आणखी मोठे बदल घडवून आणेल.
5G तंत्रज्ञानाचे फायदे (Advantages of 5G Technology)
5G हे Advance तंत्रज्ञान आहे, त्यामुळे याचे अनेक फायदे आहेत. 5G मध्ये नवीन काहीतरी फायदे आहेत त्यामुळेच तर हे बनवले आहे. 5G भारतात आल्याने आपल्याला अनेक फायदे होणार आहेत ते खालील प्रमाणे-
- 1) 5G आल्यावर वेगवान इंटरनेट स्पीड मिळणार आहे.
- 2) स्मार्टफोन मध्ये कमी बॅटरी खर्च होणार.
- 3) Internet of Things च्या क्षेत्रात खूप प्रगती होणार.
- 4) स्वयंचलित वाहने, स्मार्ट होम्स, स्मार्ट सिटी, अश्या भविष्यातील कल्पनांना वास्तविक स्वरूप मिळण्यास मदत होणार.
- 5) शैक्षणिक, औद्योगिक, वैद्यकीय अश्या सर्व क्षेत्रात 5G चा फायदा होईल.
5G तंत्रज्ञानाचे तोटे (Disadvantages of 5G Technology)
जुन्या काळापासून म्हटले जाते की, प्रत्येक नाण्याच्या दोन बाजू असतात. ही बाब 5G मधीही योग्य ठरते. 5G चे फायदे आपण वाचले असतील परंतु 5G आल्याने नुकसानही होणार आहे. ते खाली दिले आहे.
- 1) 5G च्या High Radio Frequency मुळे आरोग्यावर नकारात्मक परिणाम होण्याची शक्यता वर्तवली जाते.
- 2) पशु-पक्षांसाठी 5G जास्त हानिकारक आहे, असा दावा केला गेला आहे.
- 3) 5G तंत्रज्ञानामुळे Cyber Crimes वाढण्याची आशंका आहे.
भारतात 5G नेटवर्क कधी येणार
आपल्याला सुद्धा प्रश्न नक्कीच पडला असेल की भारतात 5G नेटवर्क ची सुरुवात केंव्हा होईल? भारतातील असंख्य लोक 5G तंत्रज्ञान भारतात लाँच होण्याची आतुरतेने वाट पाहत आहेत. बऱ्याच जणांनी 5G मोबाईल सुद्धा घेऊन ठेवले आहेत. तर मी तुम्हाला सांगू इच्छितो कि भारतात 5G सुरु झालेले आहे. भारतातील मध्ये नावाजलेल्या टेलिकॉम कंपन्या जसे जिओ, एअर टेल यांनी सर्व शहरांमध्ये 5G सेवा देण्यास सुरुवात केलेली आहे.
अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी त्यांच्या केंद्रीय अर्थसंकल्प 2022 च्या भाषणात 5G सेवा सुरू करण्यासाठी यावर्षी स्पेक्ट्रम लिलाव आयोजित केले जातील असे सांगितले आहे. 5G नेटवर्क भारतात विकासाच्या अंतिम टप्प्यात आहे, असे केंद्रीय माहिती तंत्रज्ञान मंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी सांगितले होते आणि 1 ऑक्टोबर 2022 (5G Launch Date in India is 1 October 2022) पासून भारतात 5G सेवा सुरु करण्यात आलेली आहे. आता जवळपास सर्वच ठिकाणी 5G नेटवर्क उपलब्ध आहे.
निष्कर्ष –
आजच्या लेखामध्ये 5G तंत्रज्ञानाची संपूर्ण माहिती समजून घेतली आहे. मला आशा आहे की आपल्याला 5G तंत्रज्ञान म्हणजे काय, 5g Information in Marathi हे पूर्णपणे समजले आहे. मला शक्य आहे तितकी माहीती देण्याचा मी प्रयत्न केला आहे.
आपल्याला जर या लेखामध्ये काही नवीन शिकण्यास मिळाले असेल तर सोशल मीडिया द्वारे मित्रांना हा लेख पाठवायला विसरू नका. लेख संबंधित काहीही अडचण किंवा शंका असेल तर कंमेंट बॉक्स मध्ये नक्की विचारा. आपली समस्या नक्कीच सोडवली जाईल.
5G तंत्रज्ञान म्हणजे काय, 5g Information in Marathi हा लेख कसा वाटला?, हे मला कंमेंट करून कळवा. कॉम्पुटर, ब्लॉगिंग, इंटरनेट संबंधित अधिक माहिती मिळवण्यासाठी या वेबसाईट ला परत- परत भेट देत राहा.