Bank Account in Marathi – आजच्या काळात प्रत्येक व्यक्तीचे बँक मध्ये खाते आहे, कारण आज इंटरनेटच्या जगात, बँक खाते उघडण्याची प्रक्रिया आता खूप झाली आहे. एक काळ होता जेव्हा, बँकेत खाते उघडण्यासाठी अनेक प्रकारे पडताळणी करावी लागत होती, त्यामुळे बँक खाते उघडण्यासाठी खूप वेळ लागत असे. पण आज जर तुमच्याकडे काही मूलभूत कागदपत्रे असतील तर काही मिनटात बँक खाते खोलू शकता.
प्रत्येक व्यक्तीला कोणत्या ना कोणत्या कारणासाठी बँकेत खात्याची गरज पडते. जर एखादी व्यक्ती एखाद्या कंपनीत काम करत असेल, तर त्याला पगार मिळण्यासाठी, सरकारी सेवेतून पेन्शन मिळण्यासाठी, वृद्धांना वृद्धापकाळ पेन्शनसाठी, विद्यार्थ्यासाठी शिष्यवृत्ती इत्यादी लाभ घेण्यासाठी बँक खाते आवश्यक आहे. यामध्ये, बँक आपल्या ग्राहकांना त्यांच्या गरजेनुसार खात्याची सुविधा प्रदान करते, जेणेकरून व्यक्ती त्याच्या गरजेनुसार हव्या त्या प्रकारचे बँक खाते उघडू शकतो.
बँक खाते, बँक खात्याचे प्रकार, संपूर्ण माहिती | Bank Account in Marathi
आजच्या या पोस्टद्वारे, मी तुम्हाला बँक खात्याबद्दल संपूर्ण संपूर्ण माहिती देणार आहे. हि पोस्ट पूर्ण वाचल्यानंतर बँक खात्याशी संबंधित असलेल्या तुमच्या सर्व शंका दूर होतील. त्यामुळे लेख शेवटपर्यंत वाचा, हा लेख तुमच्यासाठी खूप उपयुक्त आणि फायदेशीर ठरणार आहे. चला तर मग जास्त वेळ न लावता हा लेख सुरू करूया.
बँक खाते काय असते?
बँक खाते किंवा Bank Account हे बँकांद्वारे प्रदान केलेले एक आर्थिक खाते असते ज्यामध्ये ग्राहक आणि बँक यांच्यातील सर्व व्यवहारांची नोंद केली जाते. बँक खाते हे असे माध्यम आहे ज्याद्वारे बँक लोकांना स्वतःशी जोडते. बँकेद्वारे प्रदान केलेल्या सेवांचा लाभ घेण्यासाठी ग्राहकाचे बँक खाते असणे आवश्यक आहे.
बँकेच्या कोणत्याही प्रकारच्या सुविधेचा लाभ घेण्यासाठी बँक खाते असणे आवश्यक आहे. बँक खात्याद्वारे, ग्राहक कोठूनही बँकिंग सेवा घेऊ शकतात. बँक खात्याद्वारेच व्यक्ती बँकेचा ग्राहक बनते. बँका सरकार आणि सेंट्रल बँक (RBI) च्या मार्गदर्शक सूचनांचे पालन करतात.
बँक खात्याचे प्रकार कोणते आहेत?
बँक खाती प्रामुख्याने 4 प्रकारची असतात. आज आपण त्यांच्याबद्दल स्पष्टपणे जाणून घेऊया. तर चला सुरु करूयात.
- चालू खाते (Current Account)
- बचत खाते (Saving Account)
- मुदत ठेव खाते (Fixed Deposit Account)
- आवर्ती ठेव खाते (Recurring Deposit Account)
१) चालू खाते (Current Account)
पैशाच्या नियमित व्यवहारासाठी बँकेत चालू खाते (Current Account) उघडले जाते. बर्‍याच बँकांमध्ये, चालू खाते उघडण्यासाठी तुम्हाला कोणत्याही प्रकारचे Account Opening Fees भरावी लागत नाही. चालू खाते उघडल्यानंतर, खातेदाराला Saving Account मध्ये मिळणाऱ्या सुविधांसोबत इतर सुविधा जसे मोबाइल बँकिंग, ओव्हरड्राफ्ट, डायरेक्ट डेबिट, इत्यादी सुविधा मिळतात.
चालू खात्यात Cash Flow वेगाने होतो, याचा अर्थ चालू खात्यात पैसे जमा करण्याचा आणि काढण्याचा दर जवळपास सारखाच असतो. जेवढे पैसे ग्राहकाच्या चालू खात्यात जमा होतात, तेवढेच पैसेही ग्राहक काढतात. चालू खात्यात, खातेदाराला बँकेकडून कोणतेही व्याज दिले जात नाही. बहुतेक व्यवसाय, कंपन्या आणि संस्था चालू खाती उघडतात.
२) बचत खाते (Saving Account)
Saving Account, नावावरूनच हे स्पष्ट होते की बचत खाते बचतीसाठी केले आहे. तुमच्या आणि माझ्यासारख्या लोकांची इच्छा आहे की आम्हाला आमच्या साठवलेल्या पैशांवर व्याज मिळावे आणि खात्यातून कमीत कमी पैसे काढावेत. आपण जितके अधिक जमा कराल तितके चांगले. कोणतीही व्यक्ती, मग ती कंपनीत काम करते, सरकारी नोकर असो, पेन्शनधारक असो, विद्यार्थी असो, तो बचत खात्यात आपले खाते उघडू शकतो.
मी सांगितल्याप्रमाणे बचत खात्यातील गोठवलेल्या पैशावरही धारकाला व्याज मिळते. बचत खातेधारक कधीही बँकेतून त्यांच्या ठेवी काढू शकतात आणि जमा करू शकतात. जमा करण्याच्या संख्येवर कोणतेही बंधन नाही, परंतु पैसे काढण्याच्या संख्येवर काही निर्बंध आहेत. 50 पेक्षा कमी पैसे काढू शकत नाही किंवा 6 महिन्यांत 30 पेक्षा जास्त वेळा एटीएममधून पैसे काढू शकत नाही (प्रत्येक बँकेचा वेगळा नियम असतो). चालू खात्यासारखे, तुम्ही कधीही, कुठेही, कितीही रक्कम काढू शकत नाही. बहुतेक बँका त्यांच्या ग्राहकांना त्यांच्या खात्यात किमान शिल्लक ठेवण्यास बाध्य करतात.
३) मुदत ठेव खाते (Fixed Deposit Account)
मुदत ठेव खाते याला FD Account असेही म्हणतात. FD खाते हे भारतातील लोकप्रिय खाते आहे. ज्या लोकांना पैसे काढण्याची घाई नाही. रकमेवरील व्याज मिळवण्यासाठी FD Account ओपन करतात. हे खाते बहुतेक सेवानिवृत्त लोक किंवा मध्यम कुटुंबे FD बनवतात, ज्यांचे उद्दिष्ट भविष्यात मुलांच्या लग्नासाठी किंवा शिक्षणासाठी बचत करणे आहे. ते एफडी तोडतात आणि जेव्हा जेव्हा आवश्यक असते तेव्हा वापरतात.
FD Account मध्ये किमान ७ दिवस म्हणजे एका आठवड्यापासून ते १० वर्षांपर्यंत रक्कम निश्चित करण्याची सुविधा आहे. एफडीवर खातेदाराला बँकेकडून व्याजही दिले जाते. तथापि, जर तुम्हाला एफडी पूर्ण होण्यापूर्वी ठेवीची रक्कम काढायची असेल, तर बँक त्यावर दंडही आकारते. त्याचा दर बँक स्वतः ठरवते.
४) आवर्ती ठेव खाते (Recurring Deposit Account)
आवर्ती ठेव खाते त्यांच्यासाठी योग्य आहे ज्यांना नियमितपणे बचत करायची आहे आणि ठराविक कालावधीत जमा केलेल्या रकमेसह Return मिळवायचा आहे. हे एक निश्चित कालावधीसाठी उघडलेले खाते आहे, ज्यामध्ये ठेवीचा कालावधी किमान 6 महिने ते कमाल 10 वर्षे असू शकतो. यामध्ये, खातेदाराला दर महिन्याला एकदा त्याच्या खात्यात एक निश्चित रक्कम जमा करावी लागते आणि कालावधी पूर्ण झाल्यावर, व्याजासह संपूर्ण रक्कम ठेवीदाराला परत केली जाते.
याशिवाय, कालावधीच्या मध्यात पैसे काढता येत नाहीत, परंतु ग्राहकाची इच्छा असल्यास, तो मुदतपूर्तीपूर्वीच आपले खाते बंद करू शकतो आणि त्या कालावधीपर्यंत बँकेकडून जमा केलेल्या रकमेवर व्याजासह रक्कम दिली जाते. यासाठी ग्राहकाला बँकेकडे अर्ज द्यावा लागतो, त्यानंतर खाते बंद करण्यास मान्यता दिली जाते. या प्रकारच्या खात्यातील ठेवींवर बचत खात्याच्या तुलनेत जास्त व्याज मिळते, परंतु मुदत ठेवीचा दर कमी असतो.
बँक खात्याचे फायदे कोणते आहेत?
ग्राहकाला बँक खाते असल्‍याचे अनेक फायदे मिळतात, त्यापैकी काही खालीलप्रमाणे आहेत –
- बँक खाते असल्यास तुमचे पैसे बँकेत सुरक्षितपणे जमा होतात.
- बँक खाते उघडल्यानंतर बँक ग्राहकांना अनेक सुविधा पुरवते. (जसे – डेबिट कार्ड, क्रेडिट कार्ड, चेक, पासबुक, नेट बँकिंग इ.).
- बँक खात्याच्या मदतीने तुम्ही बँकेत कुठूनही पैसे जमा आणि काढू शकता.
- बँक खात्यात जमा झालेल्या पैशावर बँक तुम्हाला व्याज देखील देते.
- परदेशातही बँक खात्यातून पैशांचा व्यवहार करता येतो.
- तुमच्या खिशात नोटा नसल्या तरी तुम्ही नेट बँकिंगद्वारे खरेदी करू शकता.
- ऑनलाइन बिल भरणे, मोबाईल रिचार्ज, खरेदी इत्यादी UPI द्वारे घरबसल्या करता येतात.
- एटीएमद्वारे तुम्ही देशाच्या कोणत्याही कानाकोपऱ्यातून पैसे काढू शकता.
बँक खात्याचे तोटे कोणते आहेत?
एकीकडे बँक खात्याचे अनेक फायदे आहेत, तर दुसरीकडे काही तोटे आहेत जसे –
- बँक आपल्या सोयीच्या बदल्यात ग्राहकांकडून काही अतिरिक्त शुल्क घेते.
- काहीवेळा बँकेच्या सर्व्हरमध्ये बिघाड झाल्याने पैशांचे व्यवहार करता येत नाहीत.
- ग्राहकांना बँक खात्यात मर्यादेपेक्षा जास्त पैसे व्यवहार करता येणार नाहीत.
- एटीएम मशिनमधून पैसे काढण्याचीही मर्यादा आहे, जर ग्राहकाने एटीएममधून मर्यादेपेक्षा जास्त पैसे काढले तर बँकेकडून ग्राहकांवर अतिरिक्त शुल्क आकारले जाते.
- तुमच्या बँक खात्याचे डिटेल्स इतर कोणाकडे असल्यास पैसे चोरीला जाण्याचा धोका असतो.
- तुमच्या पैशावर सरकार लक्ष ठेवते.
निष्कर्ष
बँक खाते, बँक खात्याचे प्रकार, संपूर्ण माहिती, या लेखाद्वारे, मी तुम्हाला Bank Account बद्दल संपूर्ण माहिती दिली आहे, जेणेकरून तुम्हाला बँक खाते म्हणजे काय आणि बँक खात्याचे प्रकार कोणते, हे समजले असेल. या पोस्ट संबंधित जर काही अडचण असेल तर कमेंट करून नक्की विचारा.
मला आशा आहे की आजच्या Bank Account in Marathi हा लेख तुम्हाला नक्कीच आवडला असेल. त्यामुळे हा लेख सोशल मीडियावर शेअर करून, योग्य माहिती इतर लोकांपर्यंत पोहोचवण्यात मदत करा. अश्याच प्रकारच्या अधिक माहिती साठी मराठी ऑनलाईन या वेबसाईट वर पुन्हा नक्की या.